Türkiye ile İsrail, Rusya ile Türkiye neden anlaştı? Bu anlaşmalar bölgeyi nasıl etkiler? Kim kazandı, Kim kaybetti?
Türkiye-İsrail Diplomatik ilişkisinin iç siyaseti etkilediği bir gerçek. İki ülkede bu konuyu iç siyaset malzemesi olarak kullandı.
Haziran seçiminden hemen sonra Türkiye ve İsrail arasındaki görüşme süreci başladı.
ABD'de Küreselcilerin, Türkiye üzerindeki kızgınlığında ana faktör İsrail ile olan problemdi.
Şimdi geriye dönüp düşünün, Mavi Marmara ile yola çıkıp arızalanan iki İngiliz gemisi! Türkiye-İsrail ilişkisinin kopmasına neden ne idi? Mavi Marmara'yı öne süren İngiliz gemisi neden arızılanmıştı?
Diplomatik ilişki bu nedenle kesilmişti.Mavi Marmara ile kesilen ilişkiler yeniden başlıyor. Bu vesile ile Mavi Marmara'da Şehit olanlara Allah'tan rahmet dilerim.
Türkiye-İsrail'in yeniden ilişki kurması ABD'nin bölgedeki Enerji projesi ile ilgili. Joe Biden kısa bir süre önce Netanyahu ile Türkiye-İsrail ilişkilerinin geliştirilmesini telefonda görüşmüştü.
Proje mimarı Amerika Birleşik Devletleri. Anlamı;Akdeniz enerji boru hattı ve Kıbrısta uzlaşı.
İsrail, batı deyimi ile "kökten dinci", Irkçı bir kabile devleti. Ekonomisi batak, bölgede zor durumda.Türkiye hamlesi ile nefes alacak.
Dış politikada paradigma değişiklikleri, "duygusal ve samimi vatandaşın" zihin dünyasında hayal kırıklığı oluşturabilir. Dış Politika, iç siyasete meze edilirse, politika yapıcıları kahve ehlinin diline düşer. Bu da doğaldır.
Türkiye, İsrail ile kanımca Akdeniz-Enerji merkezli bir anlaşma yaptı.Rusya telaşlandı, pardon diyerek kapıları açmak zorunda kalacak. Rus şirketi Gazprom bugün acele bir açıklama yaptı. 'Türk akımı için diyaloğa açığız.' Bu açıklama Türkiye- İsrail anlaşması Akdeniz Boru Hattı ile olacaksa bu oyunun içinde bizde olmak istiyoruzdan başka birşey değil.
Dış politika hamasetle, duygusallıkla yürütülemez. Reel-Politik güç dengesi ve tarihin akışı "ölçülerek" güce göre hamlelerle yapılır.Bölgede, oyun yeniden kuruluyor. Türkiye sahaya farklı bir politika ile iniyor.Rusya hem Türkiye'ye hem Almanlara zeytin dalı uzattı.
Türkiye'nin İsrail ile işbirliği, Rusya'nın tavrını değiştirdi. Türkiye/Rusya/İsrail sıkışan ekonomilerine nefes aldıracak. Türkiye-İsrail-Rusya denkleminde işbirliği, İran'ı köşeye sıkıştırır ve İran'ın fütursuz Şia yayılmacılığını engeller.
Türkiye'nin yeni dış politika hamleleri, bölgede İngiliz küresel tezgahlı muhtemel bir Şia ,Sünni Savaşını engelleyecek nitelikte. Kuvvetle muhtemel İngilizler bu hamlelerle oyun dışı kalacak.
1920'lerde İngiliz,Fransız ve İtalyanlar savaşmadan bölgeden çekildi. Ana nedeni Rusların sahaya inmesiydi.Türkiye dengeyi iyi kurmalı.Suriye'de başlangıçta Rusya veTürkiye dosttu. Yine bu duruma dönülmeli.
Dış politikada her gün yeni bir gündür. Rakipler her an yeni karar,proje ve politikalarla sahaya inebilir.Vatandaş dış politikayı, kendince yorumlaya bilir ama Devlet aklı farklıdır. Öylede olması gerekir.
İngilizlerin Avrupa Birliğinden çıkması,Almanların Ruslarla ilişki araması,İsrail ve Rusya'nın Türkiye ile ilişkisi ABD'ye keskin bir U dönüşü yaptırabilir.
Bölgede beklenmedik ittifaklar olabilir. Türkiye için büyük fırsatlar doğuracak bu ittifaklar yakından izlenmeli ve pozisyonlar ona göre güncellenmeli.O zaman planlar revize edilir, bazıları rafa kalkar.
Türkiye'nin Rusya ve İsrail ile işbirliği ABD'nin bölgedeki "PYD Politikasını" revize etmesine neden olabilir. Ayrıca diplomatik ilişki olmadan Filistin'e yardım edilemez.
Dış Politika çok boyutlu, çok katmanlı, çok ihtimallidir. Yüksek matematik gibidir. Vatandaşın mantığının alamayacağı gelişmeler yaşana bilir.Dün şöyle demiştik,böyle yapmıştıktan ziyade, bugünü yorumlamak gerekir.
İngilizlerin dış politika anlayışında olduğu gibi. Lord Palmerston kuralı: "İngiltere"nin ebedi dost ve düşmanları yoktur, değişmez çıkarları vardır."
Bizlerde Türkiye'nin çıkarları neyi gerektiriyorsa ona göre konumlanmayı bilmeli ve dış politikada manevra alanları oluşturmalıyız.
Bu süreçte umarım Suriye sorunununda sonuna gelinmiş ve bir çözüm yolu üretilmiş olur.