ABD'nin 45. Başkanı Donald Trump yemin ederek görevine başladı.
70 yaşındaki Trump için Capitol Hill'de gerçekleşen yemin töreni tüm dünyada ilgiyle izlendi, bizim medyamızda da geniş bir şekilde yer aldı.
Başkanların yemin töreni, emperyal bir gücün dünyaya ihtişam şovudur aynı zamanda.
O yüzden çok özen gösterilir, ayrıntılara dikkat edilir.
Dünya ağzı açık izlesin, büyülensin, kusur bulamasın istenir.
Ama bu sefer hiç de öyle olmadı.
Törende önemli protokol hataları yapıldı.
Bu işlere meraklı medyanın ruhu duymasa da erbabının gözünden kaçmadı, mükemmeliyetçilik iddiasındaki küresel gücün protokol kusurları.
CNN'den törenleri canlı olarak izleyen protokol eğitimi almış ve aynı zamanda "Beden Dili Eğiticilerinin Eğitimi" derecesinde diplomalı Beden Dili ve Mimik Uzmanıkıymetli dostumuz Mükremin Uzun, dikkatini celbeden bu hataları not edip göndermiş bize.
Müsaadesiylepaylaşıyorum.
***
BİR
Beyaz Saray'daki törende Obama çifti, Trump ve eşini dış kapıda, merdiven başında karşıladı.
Karşılama, merdivenlerden inilerek aşağıda, makam aracının hemen yanında olmadı.
Protokol Kuralları bakımından bu karşılama önemli. Evsahibinin (davet sahibinin) misafirini nerede, protokole tabi mekânın hangi bölümünde karşıladığı, tarafların karşılıklı itibarını göstermesi açısından önem taşımaktadır.
Obama çifti, misafirini yani Trump ve eşini, makam aracı kapısında olmasa dadış kapıda ama merdiven başında karşıladı.
Tabii, bu arada Beyaz Saray teamüllerini de unutmamak lazım.
*
İKİ
Michelle Obama, kısa kollu bir elbise giymiş olmasına rağmen, yeni First Lady Melania Trump, uzun kollu bir elbiseyi tercih etmişti.
Yeni Başkan Donald Trump paltolu, Barack Obama ise ceketli idi.
Bu tür törenlerde her iki tarafın da benzer şekilde (ceket-ceket) (palto-palto) giymesi beklenir.
Bu tür bir düzenlemeyi yapacak olan kişiler, her iki tarafın protokol birimlerinde görevli olan kişilerdir. Böyle bir görüşme ve düzenleme mutlaka düşünülmüştür. Fakat başkanların şahsî tercihleri yönünde hareket etmiş olmaları kuvvetle muhtemeldir.
*
ÜÇ
Yeni Başkan Donald Trump, hem karşılama hem de uğurlama töreninde (hem Beyaz Saray'daki "karşılama" hem de Capitol Hill'deki Kongre Binası'nda yapılan "yemin", "devir teslim" ve "uğurlama" töreninde) makam aracından inince ve bilhassa Barack Obama ile her karşılaşmasında ceketinin önünü iliklemedi. Protokol Kuralları açısından çok önemli bir konu.
Ceket (palto) düğmesinin iliklenerek önünün kapatılması, sadece resmi hayattaki münasebetlerde ve protokole tabi mekânlarda değil, sosyal hayatta bile genel kabul görmüş bir davranış kalıbıdır.
Ceket önünün iliklenmesi, bir tarafın diğer tarafa yani muhatabına, onun mesleğine, temsil ettiği kuruma, yabancı ise onun ülkesine, devletine ve hatta milletine gösterdiği saygıyı, itibarı ve verdiği kıymeti gösterir.
Trump, törenlerin her bölümünde ve Obama ile muhatap olduğu her mekânda ceket ve paltosunun düğmesini iliklemedi, önü açık bir vaziyette tokalaştı ve görüştü.
*
DÖRT
Trump'un eşi (artık yeni First Lady) bebek mavisi renginde bir elbise giymişti:
Elbise, çok şık bir elbiseydi.
Yeni First Lady, aynı zamanda uzun kol eldiven ile törenlere katıldı.
Protokol Kuralları'na göre, tokalaşırken eldiven çıkarılmalıdır.
Yeni First Lady Melania Trump, tokalaşırken eldivenini çıkarmalıydı. Ama törenler boyunca hiçbir zaman çıkarmadı.
Buna karşılık olarak, Beyaz Saray'daki karşılama töreninde, Michelle Obama, eldivenli yeni First Lady ile tokalaşmadı.
Michelle Obama, pek doğru ve yerinde bir tavırla nazik bir şekilde "eldivenli bir el" ile tokalaşmayı reddetmiş oldu.
Michelle Obama, "eldivenli el" ile tokalaşmadığından, yeni First Lady, elini uzattı fakat eli boşta kaldı: Evsahibi Michelle Obama, küçük bir pozisyon değişikliği yaparak O'na sarıldı. Sarılarak selamlamış oldu.
Birisine sarılarak selamlama ve karşılama bir iyiniyet gösterisi olsa da Michelle Obama haklı olarak muhatabına bir ihtar göndermiştir.
*
BEŞ
Kongre Binası'nda yapılan yemin töreninde, yeni Başkan Donald Trump, yüksek mahkeme üyesi hakim karşısında İncil'e el basarak yemin etti.
"Bugünden itibaren ? sadece Amerika öncelikli olacak. Harekete geçme zamanı geldi. Bugün ettiğim yemin, tüm Amerikalılara bağlılık yeminidir" diyerek İncil'e el basan Trump,"bir" değil, "iki" İncil adına yemin etti.
İncillerden birisinin kendisine annesi tarafından verildiği, diğerinin ise Abraham Lincoln'ün de el basarak yemin ettiği İncil olduğu açıklandı.
*
ALTI
Karşılama Töreni'nde HEDİYE getirilebileceği hesaba katılmamış.
Çünkü yeni First Lady'nin getirdiği hediyeyi Michelle Obama alıyor. (Pek tabii olarak).
Bilahare, Michelle Obama hediyeyi eşine yani Barack Obama'ya veriyor.
Fakat hemen yakında, kapı arkasında bekleyen bir görevli olmadığı için hediyeyi içeri götüren EVSAHİBİ konumundaki Barack Obama
TÖREN ALANINI TERK EDİYOR!
Protokol yönetimi adına asla affedilmeyecek bir ihmal!
*
Başkanlık için Beyaz Saray'da ve Kongre Binası'ında yapılan "karşılama", "devir teslim", "yemin" ve "uğurlama" törenleri kusursuz değildi.
Bir zamanlar Fatih, Yavuz, Kanunî Osmanlı tahtına oturduğunda, dünyanın gözü kulağı İstanbul'da olurdu.
"Keşke o zaman da televizyon, internet, sosyal medya olsaydı da cülus merasimlerini cihan seyretseydi" diye hayal ettim.