Bu günkü yazımızda, oruç ibadetiyle ilgili kadınları ilgilendiren bazı hususlarda kafalardaki soru işaretlerini kaldırabilmek için Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulunun bazı mütalaalarını sizlere aktarmak istiyorum. Bunlardan bazıları:
Kadınlar adet döneminde oruç tutabilirler mi? Bu esnada tutulmayan oruçların durumu nedir?
Hz. Peygamber birçok hadis-i şerifte hanımların hayız dönemlerinde oruç tutmayacaklarını beyan etmiştir (mesela bkz. Buhari, Hayız 6; Savm 41; Müslim, İman 132). Hz. Aişe de kendisine, neden adet gören bir kadın, temizlendikten sonra adet günlerinde kılmadığı namazları kaza etmiyor da tutmadığı oruçları kaza ediyor? ' diye soran Muaze adlı hanıma: "Sen Haruriyye'den (Haricilerden) misin?" demiş; bu kadının: "Hayır, Haruriyye değilim, ama (öğrenmek için) soruyorum." cevabı üzerine de, Hz. Aişe: "Vaktiyle bu iş bizim başımıza geldiğinde, orucu kaza etmekle emrolunduk, namazın kazasıyla emir olunmadık." (Müslim, Hayız, 76-69) demiştir.
Oruca niyetlenen bir bayan gün içinde adet görmeye başlarsa ne yapmalıdır?
Kadınlar ay hali (hayız) ve lohusalık (nifas) denilen özel hallerinde namaz kılmazlar, oruç tutmazlar. Daha sonra tutamadıkları oruçlarını kaza ederler. Oruca niyetlenen bir bayan, gün içersinde adet görmeye başlarsa orucunu bozar, temizlenince bu günün orucunu da kaza eder (Merğinani, el-Hidaye, I, 129). Akşama kadar sanki oruçlu imiş gibi davranıp yeme içmeyi terk etmesi doğru değildir.
Bayanlar gebelik ve çocuk emzirme dönemlerinde oruç tutabilirler mi?
Ramazan orucunu tutmamak için geçerli mazeretlerden biri de gebelik veya çocuk emzirmektir. Gebe veya emzikli olan kadınlar, kendilerine yahut çocuklarına bir zarar gelmesinden korkmaları halinde oruç tutmayabilirler. Bunlar bir yönüyle hasta hükmünde oldukları gibi, onlara bu ruhsatı tanıyan hadisler de bulunmaktadır (Nesai, Sıyam, 51, 62; İbn Mace, Sıyam, 12). Kendisi dayanabilecek ve çocuk da etkilenmeyecek ise hamile ve çocuk emziren anne oruç tutabilir. Bu konuda alanında uzman bir hekime danışılması uygun olur. Hamilelik ve çocuk emzirme gibi meşru sebeplerle oruç tutamayan bayanlar, tutamadıkları bu oruçlarını şartların elverişli olduğu başka zamanlarda kaza ederler (Merğinani, el-Hidaye, I, 127).
Düzensiz adet kanaması olan bir bayan oruçlarını nasıl tutmalıdır?
Kadınlar adet dönemlerinde namaz kılmazlar, oruç tutmazlar. Temizlendikten sonra kılamadıkları namazları kaza etmezler fakat oruçlarını kaza ederler (Müslim, Hayız, 76-69).
Her kadının adet gördüğü gün sayısı eşit değildir. Bu süre Hanefilere göre enaz üç, en çok on gün olabilir. Adet günlerinin süresi, daha önce yaşanmış tecrübelere göre belirlenir. Örneğin daha önce adet günleri altı gün devam etmişse, bu altı günlük süre içinde gelen lekeler adet gününden sayılır. Düzensiz kanamalarda, önceki adet günlerine rastlayan kanama adet sayılıp, o günlerdeki oruçlar terk edilir. Önceki adet günleri değişmişse, üç ile on gün arasındaki kanama adet sayılıp, o günlerde oruç terk edilir. Daha sonra kaza edilir. On gün dolduktan sonra gusül edilip, namaz ve oruca başlanır. İki adet arasındaki temizlik günü sayısı 15 günden az olmaz.
Ruj orucu bozar mı? Hangi makyaj türleri orucu bozar?
Ağız dışındaki bölgelere uygulanan hiçbir makyajla oruç bozulmaz. Ancak dudağa sürülen ruj, yalanarak ağızdan içeri girip tadı mideye ulaşırsa orucu bozar. Aksi takdirde bozmaz.
Hayırlı ramazanlar.
