İnsanın müşahhas bir misâle, yâni "üsve-i hasene" diye tâbir olunan en güzel bir örneğe ihtiyacı vardır. Peygamberlerin gönderilmesindeki hikmetlerden biri de, onların, insanlar için tâbî olunacak mükemmel bir nümûne-i imtisâl olmaları durumudur.
Hz.Peygamber biz Müslümanlar için en güzel örnektir. Kur'an'da şöyle buyurulur: "Andolsun ki, Rasûlullâh'da sizin için, Allâh'a ve âhıret gününe kavuşmayı umanlar ve Allâh'ı çok zikredenler için bir «üsve-i hasene» vardır." (el-Ahzâb, 21)
Bu yazımızda hadis-i şerifler doğrultusunda Müslümanda bulunması gereken bazı özelliklerden bahsedeceğim:
-Haya sahibi olmak.
-Dili ve eliyle başka Müslümanlara zarar vermemek
-Allah'ın yasakladıklarını terk etmek
-Başkalarını doyurmak
-Tanıdığına, tanımadığına selam vermek
-Kendisi için arzu ettiğini diğer mü'minler için de istemek
-Nefsine karşı dahi olsa insaftan ayrılmamak
-Fakirken bile infakta bulunmak
-Hz. Peygamber'i kendi nefsinden, babasından, evladından ve dünyadaki her şeyden daha çok sevmek
-Sevdiğini Allah için sevmek
-Küfürden İmana geçtikten sonra yeniden küfre dönmekten ateşe atılacakmışçasına nefret etmek
-İbadette Allah'a hiçbir şeyi şerik koşmamak
-Hırsızlık yapmamak
-Zina etmemek
-Uydurma ve yalanla başkasına bühtanda bulunmamak
-Allah'tan başka ilah olmadığına, Muhammed'in O'nun kulu ve rasulü olduğuna inanmak
-Namazı devamlı kılmak
-Zekat vermek
-Allah yolunda cihad etmek
-Haccetmek
-Yapılan ikrama teşekkürle karşılık vermek, Küfran-ı nimette bulunmamak
-Hiç kimseyi anasından babasından veya bir akrabasından dolayı ayıplamamak
-Emrinde çalışan varsa, onlara kendi yediğinden yedirmek, kendi giydiğinden giydirmek, güçleri yetmeyecek zahmetli iş yüklememek. Ağır işlerde yardımcı olmak
-Bir başka Müslümanla savaşmamak, bir başka Müslümanla savaşmak isteyene mani olmak
-Yalan söylememek
-Vadinde durmak
-Emanete hıyanet etmemek
-Bir tartışma söz konusu olduğunda haktan ayrılmamak
-Allah yolunda şehitlik duygusuna sahip olmak
-Dinde orta yolu tutmak, ifrat ve tefritten kaçınmak. Yapabildiği ibadet azda olsa ona nail ettiği için Allah'a şükretmek
-Dinde müsamahakâr ve kolay bir yol tutmak
-İslam'ı bütün güzelliği ile yaşamak, ona sımsıkı, sağlamca yapışmak
-İbadetleri az da olsa devamlı yapmak
-Müslümanların cenaze namazını kılmak ve defnine kadar refakat etmek
-Bir Müslümana ve Müslüman gruba sövmekten fasıklığa düşmekten çekinircesine kaçınmak
-Helal ve haram sınırlarına riayet etmek ve günah şüphesi taşıyan işlerin sınırlarında dolaşmamak...
-Bir sadaka verdiğinde, bunu yalnız Allah rızası için vermek.
-Her Müslümana karşı hayırhah olmak. İçini dışını yanlış duygulardan temizlemek
-Emanete riayetsizliği, bir kıyamet habercisi gibi değerlendirip, işleri ehline vermek
-Bir Müslümanın kanını, malını, ırzını tıpkı Mekke'nin haram aylarındaki hürmeti gibi haram bilmek. Onlara saldırmaktan kesinlikle kaçınmak. Onları korumak.
-İslam'dan öğrendiği bir şeyi bir başka Müslümana ulaştırmak için gayret göstermek.
- Dini kendine ve başkalarına zorlaştırmamak. Dinde de itidal sahibi olmak.
-Ümit verici olmak. Korkutucu olmamak. Tebliğde kolaylığı göstermek, müjdelemek, nefret ettirmemek...
-Bir ümmetin parçası olduğu duygusunu hiçbir zaman yitirmemek.
-Bilgisi olmayan bir mevzuda İslâm hakkında hüküm vermemek
-Giyimde İslam'ın temel ölçülerine uymak. Kadınların tesettürde haya, iffet gibi ulvi özellikler yanında ahlaki değerleri de bünyelerinde toplamaları ayrıca giyinik olmakla birlikte dikkat çekici davranış ve hareketlerden kaçınmaları...
-Sevdiğini yalnız Allah için sevmek.
-İmandan sonra küfre düşmeyi ateşe atılmak kadar tehlikeli bulmak.
-Kendisi için sevdiğini başkası için de sevmek...
-Elinden ve dilinden diğer insanların zarar görmemesine itina etmek.
-Komşuya kötülük etmeyi, cennetten uzaklaşmak kadar tehlikeli görmek.
-Söylediğinde hayır yoksa susmak.
-Kötülüklere mani olmak için eliyle, diliyle müdahalede bulunmak, hiç olmazsa kalbiyle direnç göstermek...
-Hiç kimseye zulmetmemek, zulme karşı durmak.
-İnsanlara iyiliği tavsiye edip, kötülükten sakındırmayı sürekli bir misyon olarak kabullenmek.
-İnsanlara güzel muamelede bulunmak.
-Bir günah işlediğinde hemen peşinden bir iyilik yapmaya gayret etmek.
-Sürekli nefis muhabesebi yapmak, günahların farkında olmak ve tevbe etmek.
-Allah'a karşı gelmek anlamına gelen davranışlardan kaçınmak.
-Sağlık ve boş vaktin kıymetini bilmek.
-Tebessümü, güzel sözü sadaka olarak addetmek.
-Cömert olmak, cimrilikten de, saçıp savurmaktan da kaçınmak.
-Müslümanları aynı binayı inşa eden tuğlalar ya da bir vücudun uzuvları gibi değerlendirmek ve hiçbir mü'minebuğz etmemek. Arkasından konuşmamak,. İftira etmemek, gıybetini yapmamak, sui zanda bulunmamak. Kardeşlik hukukuna aykırı hiçbir davranış sergilememek. Acıları hissetmek, paylaşmak ve gidermeye çalışmak.
-Tüm insanlara karşı merhametli olmak.
-Hayvanlara dahi eziyet etmemek... Taşıyamayacağı yük yüklememek, dövmemek...
-İnsanların kusurlarını görmemeye, göstermemeye çalışmak.
-Toplumun zayıf kesimleriyle ilgilenmek, hatta onlarla ilgilenmeyi Allah'ın bize verdiği rızıkların vesilesi gibi mütalaa etmek.
-En güzel yiyeceğin el emeği ile kazanılan yiyecek olduğunu bilmek.
-Eşine karşı hayırla, muhabbetle davranmak.
-Yoksulları sevmek ve onlara yakın durmak...
-Acı da olsa hakkı söylemek.
-Gönlünde hiçbir kimseye karşı kötülük beslemeden yaşamak.
-Ahde vefalı olmak.
-Haksız yere insanların mallarını yememek. Faizden kaçınmak ve faizi ayaklar altına alınacak kadar hakir görmek...
Evet. Özetle,"Efradını cami, ağyarını mani bir Müslüman kişiliği" böyle olmalı.Dua edelim, kişiliklerimiz bu tarif içinde yerini bulsun... Dua edelim her cümlede bir uzvumuz dışarda kalmasın...