2019u, bir diğer ifadeyle 21. yüzyılın onlu yıllarını geride bırakırken birçok yayın kuruluşunun son 10 yılı özetleyen fotoğraflar yayınladığını görmek mümkün. Bunlardan bir tanesi ide CNN International, Son 10 Yılı Tanımlayan 100 Fotoğraf başlıklı bir yayın yaptı CNN.
Aynı dünyada çekilmiş, tüm fotoğrafların öznesinin özünde aynı türden yaratıklar olduğunu sorgulatacak cinsten 100 fotoğraftan söz ediyoruz.
Son 10 yılın belki de en önemli olayı Arap Baharı, Arap Baharının sembolik
olayı ise Buazizi. Seyyar satıcılık yapan Buazizi, 2010da zabıtaların baskısına ve
geçim sıkıntısına dayanamamış kendini yakmış ve bu durum Arap Baharını başlatan
olay olarak kabul edilmişti. Nitekim bu 100 fotoğraf da doğrudan yahut dolaylı
olarak Arap Baharı ile ilgili. 100 fotoğrafın içine Türkiye; Gezi Protestoları
sırasında polisin göstericilere biber gazı sıkma sahnesi ve Rus Büyükelçisinin
suikastı ile konu olmuş. Bunun dışındaki fotoğrafların birçoğu ise göçmenlere
ilişkin. Son 10 yıla damgasını vuran mülteci krizinin sembolü niteliğinde bu fotoğraflar bir kez daha iç savaşların ve dış müdahalelerin insanlık için yarattığı krizi
ortaya koymakta. Sizler için küçük bir hatırlatma yapayım; 2015de Yunanistana geçmek üzere bota binmiş olan Suriyeli Alanın küçük bedeni Bodrumda kıyıya
vurmuş, bu fotoğraf başta Türkiyede olmak üzere tüm dünyada büyük tepki çekmişti.
Yine 2015de sözde kaza ile ABD uçakları Afganistanda Sınır Tanımayan
Doktorların hastanesini bombalamış, insancıl hukuk kurallarını hiçe saymıştı.
Bir diğer çarpıcı olay ise 2016da Halepte Esad rejimi tarafından gerçekleştirilen
bir hava saldırısında evi bombalanan ve uzun süren kurtarma çalışmasından sonra enkazdan çıkarılıp kanlar içinde bir ambulansa oturtulan minik Omranın fotoğrafıydı.
2017de onlarca Suriyeli bu kez de kimin tarafından yapıldığı hala kesinleşmemiş
bir kimyasal saldırı ile öldürülmüştü.
100 fotoğraf yalnızca bu insanlık krizinden ibaret değil elbette, bir de dünya nüfusunun diğer kısmı ile aynı kaderi paylaşmayan küçük bir kısmı var. Bu sebeple
100 fotoğrafın içinde İngiliz prenslerin düğün fotoğrafları, Amerikanın ünlü
camiasının sahne kostümleri, Showları dünyanın batısı açısından son 10 yılı tanımlayan fotoğraflar olarak yer alıyor.
Olimpiyatlardaki başarılar, Batılı liderlerin samimi fotoğrafları ise yine dünyanın
gülen yüzünün içler ısıtan fotoğrafları.
100 fotoğrafın içinde IŞİD tarafından özellikle Avrupanın muhtelif yerlerinde
gerçekleştirilen saldırılardan, Afganistanda radikal İslamcılarca gerçekleştirilen katliamlardan da görüntüler de yer alıyor. Bir diğer ifadeyle 100 fotoğraf; son 10 yılda dünyayı cehenneme çeviren olayların ya
Müslüman ülkelerde ya da Müslümanlarca gerçekleştirilmiş olduğu imajını başarılı biçimde çizerek İslamofobiyi alevlendirmeye müsait bir kısa film yaratıyor.
Türkiyede infiale sebep olmuş yukarıda bir kısmını özetlediğim fotoğrafları görünce bugün bunları nasıl unutarak mülteciler kendi arzularıyla vatansız kalıyormuş gibi onlara muamele ettiğimizi utanarak fark etmemek mümkün değil. Orta Doğuda, Kuzey Afrikada yaşanan bu krizlerde bir şekilde bizim de payımız
olduğunu nasıl da yok saydığımız utanç verici bir diğer husus. Yine de belki hafızası
güçlü bir millet olamadık hiçbir zaman ve toplumsal travmalarımızın üstünü kapatmakta başarı gösterdik fakat Türk toplumu merhametsiz ve duyarsız değil. Bu
sebeple mülteci nefretini kızıştırırken, bir sürü koyundan bahseder gibi insan canından sayılarla, para miktarlarıyla bahsederken Türkiyeye gelerek kurtarılmış Alan, Omran çocukları hatırlayabilirsek bu tepkinin de azalacağına inanıyorum.
