Kuralık, don ve sel gibi doğal afetlerden ekilişleri, ürünleri, hayvan varlıkları, tesisleri veya seraları en az yüzde 30 oranında zarar gören çiftçilerin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinene (TTK) borçları 1 yıl süreyle ertelendi.
Banka ve TKK tarafından ertelenen tarımsal kredi borçlarına, erteleme dönemi müddetince kredi borcunun vadesinden, taksit vadesinden, hesap devresinden itibaren yüzde 3 faiz uygulanacak.
Çeşitli Afetler Nedeniyle Zarar Gören Gerçek veya Tüzel Kişi Üreticilerin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine Olan Düşük Faizli Kredi Kullandırılmasına İlişkin Bakanlar Kurulu Kararları Kapsamındaki Kredi Borçlarının Ertelenmesine Dair Karar Resmi Gazetede yayımlandı. Karar, Başbakan Yardımcılığının talebi üzerine Bakanlar Kurulunca 9 Mayıs 2014 tarihinde kararlaştırıldı. Karar ile 23 Ağustos 2013 tarihinden 31 Aralık 2014 tarihine kadar Türkiye genelinde meydana gelen yangın, aşırı sıcak zararı, samyeli, çığ, heyelan, taban suyu yükselmesi, sel-su baskım, fırtına, aşın yağış, aşırı kar yağışı, kar fırtınası, dolu, kırağı, don, kuraklık, yıldırım düşmesi ve hortum afetlerine maruz kalan ve bu afetler sebebiyle ekilişleri, ürünleri, hayvan varlıkları, tesisleri veya seraları zarar gören Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı diğer kayıt sistemlerine göre kayıtlı gerçek veya tüzel kişi üreticileri kapsıyor. Karar ile kayıtlı gerçek veya tüzel kişi üreticilerinin tarımsal amaçlı kooperatiflerin ve Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğünün Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine (TKK) olan düşük faizli kredi kullandırılmasına ilişkin kredi borçları ertelenecek.
İl hasar tespit komisyonu; vali veya görevlendireceği vali yardımcısının başkanlığında Bakanlık il müdürü, Bakanlık il müdürlüğü koordinasyon ve tarımsal veriler şube müdürü, defterdarlık yetkilisi, TKK temsilcisi ve ziraat odası başkanı veya yetkili temsilcisinden oluşacak. İlçe hasar tespit komisyonu; kaymakam veya görevlendireceği vekilinin başkanlığında Bakanlık ilçe müdürü, Bakanlık ilçe müdürlüğünde görevli teknik personel, mal müdürü, TKK temsilcisi ve ziraat odası başkam veya yetkili temsilcisi ile ilgili muhtarlardan oluşacak. Komisyon kararlan oy çokluğu ile alınacak. Oyların eşitliği halinde başkanın oyu yönünde karar alınmış sayılacak. Komisyon başkanı, gerektiği hallerde konu ile ilgili diğer kurum ve kuruluş temsilcilerini oy haklan olmaksızın komisyon toplantılarına çağırabilecek.
Gerçek ve tüzel kişilerden ekilişleri, ürünleri, hayvan varlıkları, tesisleri veya seraları en az yüzde 30 oranında zarar gören ve bu durumları il veya ilçe hasar tespit komisyonlarınca belirlenen gerçek veya tüzel kişilerin, Banka ve TKK tarafından kullandırılan ve Hasar Tespit Komisyonu Kararı tarihi itibarıyla vadesi, taksit vadesi, hesap devresi henüz gelmemiş olmakla birlikte bir yıl içinde dolacak olan veya vadesinden itibaren 90 günlük süre içerisinde olan tarımsal kredi borçlan, vadesinde, taksit vadesinde, hesap devresinde ilgili mevzuatına göre faiz tahakkuk ettirilmek suretiyle vade tarihlerinden, taksit vadelerinden, hesap devrelerinden itibaren bir yıl süreyle ertelenecek.
Kararın yayımı tarihi itibarıyla Banka ve TKK tarafından Tasfiye Olunacak Alacaklar hesaplarına aktarılmış bulunan tarımsal kredi borçları ise bu Kararın yayımı tarihim takip eden ayın birinci işgünü itibarıyla faiz tahakkuk ettirilmeksizin bu tarihten itibaren bir yıl süreyle ertelenecek. Kararın yayımı tarihinden sonraki dönemde Banka ve TKK tarafından Tasfiye Olunacak Alacaklar hesaplarına aktarılmış bulunan tarımsal kredi borçları ise Hasar Tespit Komisyonu Karan tarihini takip eden ayın birinci işgünü itibarıyla faiz tahakkuk ettirilmeksizin bu tarihten itibaren bir yıl süreyle ertelenecek.
Hasar Tespit Komisyonu Karar tarihi itibarıyla borçları vadesinden itibaren 90 günlük süre içerisinde bulunan veya tasfiye olunacak alacaklar hesaplarına aktarılmış bulunan gerçek ve tüzel kişiler, Hasar Tespit Komisyonu Kararı tarihinden itibaren bir ay içerisinde; kredi borçlarının vadesi, taksit vadesi, hesap devresi henüz gelmemiş olmakla birlikte Hasar Tespit Komisyonu Kararı tarihinden itibaren bir yıllık süre içerisinde dolacak olan gerçek veya tüzel kişiler ise vadesinden, taksit vadesinden, hesap devresinden itibaren bir ay içerisinde Banka veya TKKya yazılı olarak müracaat edecekler.
Banka ve TKK tarafından ertelenen tarımsal kredi borçlarına, erteleme dönemi müddetince kredi borcunun vadesinden, taksit vadesinden, hesap devresinden itibaren yüzde 3 faiz uygulanacak. Hasar Tespit Komisyonu Kararı tarihini takip eden ayın birinci işgünü itibarıyla ertelemeye konu olacak Tasfiye Olunacak Alacaklar Hesabında kayıtlı tarımsal kredi borçlarına da erteleme dönemi müddetince yüzde 3 faiz uygulanacak. Banka ve TKKnın bu Karar kapsamında ertelenen kredilerden dolayı doğacak gelir kayıpları, Banka tarafından uygulanan cari tarımsal kredi faiz oranı ile yüzde 3 erteleme faiz oram arasındaki fark esas alınarak hesaplanacak.
Banka ve TKK, bu Karar kapsamında ertelenen kredilere ilişkin bilgileri ve vadesi, taksit vadesi, hesap devresi sonuna kadar hesaplanmış tahmini gelir kaybı tutarlarını, projeksiyon yapılabilmesini teminen aylık olarak Hazine Müsteşarlığına iletecek. Banka ve TKKnın, bu Karar bazında ertelenen kredilere ilişkin vadesi, taksit vadesi veya hesap devresi sonuna kadar hesaplanan ve her ay kendi kayıtlarına göre kesinleşmiş gelir kaybı tutarlarını, Hazine Müsteşarlığınca bildirilen formatta iletmelerini müteakiben ödemeler, Hazine Müsteşarlığı tarafından ilgili yıl bütçelerine bu amaçla konulan ödenekten karşılanacak.
Bu Karar kapsamında, il veya ilçe hasar tespit komisyonu kararları üzerine Bakanlık il ve ilçe müdürlüklerince ÇKSye ve Bakanlık diğer kayıt sistemlerine göre oluşturulacak icmallerin onaylı birer sureti Banka ve TKKya gönderilecek. Erteleme işlemleri bu icmaller esas alınarak gerçekleştirilecek.
Ertelenen krediler nedeniyle; Hasar Tespit Komisyonu Kararı tarihinden itibaren müracaat süresi sonuna kadar, borcun ertelenmesi halinde ise erteleme süresi sonuna kadar takip işlemi başlatılmayacak. Erteleme işlemi borcun mevcut maddi ve şahsi teminatının sukutunu icap ettirmediği gibi borçlunun müşterek borçlu ve müteselsil kefillerine de kefaletten çekilme hakkını vermeyecek.
Karar çerçevesinde yapılan ödemeler ve diğer işlemlere ilişkin incelemelerde, ilgili yıl Bakanlar Kurulu kararlarının "Gelir Kayıplarının Tespiti"ne ilişkin hükümleri esas alınacak. Bu Kararda yer almayan ertelemeye ilişkin hususlar hakkında Banka ve TKKmn tarımsal kredilere ilişkin usul ve mevzuatı uygulanacak.