Uçuş fobisi kariyerinizi gölgelemesin

Psikiyatri Uzmanı Dr. Mustafa Güveli, “Ayakların yerden kesilmesi çoğu kere insanlar için kaygı verici olmuştur. Bazen de duyulan heyecan zevk vermiş insanlar ayaklarını yerden kesen sporları hobi olarak yapmışlardır. Paraşütte atlamış yamaç paraşütü yapmış, akrobasi pilotluğu yapmışlardır. Tüm bunlar uç örnekler olsa da salgılanan adrenalin insanlara keyif vermiştir. Denir ki adrenalin beyni uyuşturur ve bundan keyif alan birçok insan vardır. Keyif ve kaygı birbirinin iki ucunda yer alır belki de. Aynı şeyden keyif alanla kaygılanan arasındaki ilişki nasıl kurulur demeyin. Kediyi seven de var huylanan ve bundan dolayı kediden korkan da. Kediden korkmak hayatımızı ne kadar olumsuz etkiler. En fazlası bir çay bahçesinde otururken ayaklarınızı dibine dolaşan kediden huzursuz olursunuz, belki çığlık atarsınız. Ama uçuş korkusu bundan çok farklı bir durum. Fobisi kişilerin hayat konforunu bozacak, mesleki gelişimini engelleyecek hatta acil durumlarda birçok yaşam olayına yetişememesine sebep olacak bir durumdur. Bir örnek vermek gerekirse cenazeniz var. Çok sevdiğinizi birine son vazifenizi yapmak istiyorsunuz ama gel gör ki memlekete kara yolu ile gitseniz 20 saat sürüyor. Trafik kurallarını hiçe sayarak gitseniz bile cenazeye ulaşma şansınız yok. Hatta bu şekilde gidenlerin bir kısmı geri dönemiyor maalesef kaza yapıyorlar. Maalesef katılamıyorsunuz cenazeye. Birde yaptığı iş gereği sık seyahat etmesi gerek uçuş korkusu olan kişiler vardır ki en büyük sorunu da bu kişiler yaşar. Kaygısı nedeniyle sürekli uçmayı erteler ve belki de bu nedenle kariyer de olumsuz etkilenenlere sıkça rastlanmaktadır” dedi. 
Yapılan istatistiklere göre 4,5 milyar saatli uçuşta bir kaza olduğunu ifade eden Dr. Güveli, “Bu kazaların yüzde 25’inde can kaybı meydana gelmektedir. İstatistik çalışmalarına göre en güvenilir ulaşım aracı olan uçaklar insanların kaygılandıkları ve binmekten kaçındıkları bir ulaşım aracıdır da aynı zamanda. Halen uçağı bir ulaşım aracı olarak kullanan insanların birçoğu uçağa binmekten kaygı duymakta ama sağladığı kolaylık ve konfor nedeniyle uçağa binebilmektedirler. Ama halen ekonomik durumu müsaade ettiği halde, işi de gerektirdiği halde uçamayan sosyal ve mesleki yaşamında uçamadığı için sorun yaşayan binlerce insan vardır ülkemizde. Basit fobilerin oldukça yaygın olduğu ancak hiçbirinin hayatı bu kadar olumsuz etkilemediği için onlarla baş etmek uçuş korkusu için gerekli olduğu kadar gerekli değildir. Uçmak ve uçuşla alakalı her türlü uğraşı nedeniyle kaygı duyan ve bu nedenle uçmaktan kaçınan kişilerde uçuş korkusu vardır diyebiliriz. Uçuşun verdiği kaygıyı ve fobi kaçınma reaksiyonlarını tedavi ettirmek suretiyle uçuşu hobiye çevirmek mümkündür. Hem yaşamınız kolaylaşacak hem de size kaygı veren adrenalin deşarjını size zevk verecek hobiye dönüştürebilirsiniz. Bu iş için pek çok yol var. THY Uçuş Korkusunu yenme programı grup halinde yapılan en tatmin edici programdır. Bireysel olarak uyguladığım programı da aşağıda görebilirsiziniz. Uçuşu Fobiden Hobiye dönüştürmeniz mümkün. Yeter ki üstüne gitmek için cesaretinizi birazcık toplayın. Fobiniz hobiye dönüşecektir” diye konuştu. 
Dr. Güveli, uçuş fobisinin tedavisinde genel prensipler ve süreci şöyle açıkladı: 
“1-Kişinin durumunun değerlendirilmesi: Psikiyatrik değerlendirme: Yaşanan kaygı bazen başka psikiyatrik bozukluklarla birlikte olur. İlk görüşmeden kişi değerlendirilir. Varsa diğer psikolojik/psikiyatrik sorunlar tanımlanır. Klinik testler: Gerekirse psikolojik değerlendirme testleri ile tanı sağlamlaştırılır. Tıbbi değerlendirme: Kişinin genel tıbbi değerlendirmesi yapılır. Başka tıbbi sorunlar varsa onlar ayrıştırılır. (Yüksek tansiyon, kalp sorunları ve tiroid guddesi ile alakalı sorunlar gibi) 
2- İlk değerlendirmeden sonra kişinin durumuna göre yalnızca uçuş fobisi varsa uçuş hakkında yanlış bilinen yada abartılı kaygı sebebi olan durumlar hakkında kişi bilgilendirilir. Amaç kişinin kaygı duymadan gerçek bir uçuş deneyimini gerçekleştirmesini sağlamaktır. Hastaların büyük çoğunluğu gerçekleştirdikleri bir uçuşla ciddi oranda rahatlamakta yada tamamen kaygısız uçuşlar yaşamaktadır. Az bir kısmı için daha ileri psikoterapötik yöntemler de kullanılarak tedavi daha da derinleştirilir.” 
Psikiyatri Uzmanı Dr. Mustafa Güveli, “Uçuş fobisinin tedavisinde, kişiye uçuş korkusunun psikolojik boyutları ve kaygıyı kontrol altında tutmanın teknikleri anlatılmalı ve öğretilmelidir. Uçağın uçma eyleminin nasıl gerçekleştiğini bilmek, uçmanın nasıl bir süreç olduğunu öğrenmek, teknik özelliklerini öğrenmek kişinin kaygısında hissedilir bir rahatlamaya sebep olmaktadır. Uçmaya bağlı tüm detaylarla kişi tanıştırılmalı ve uçuşa zihinsel ve fiziksel hazırlık, anında çıkan sorulara cevaplar verilmelidir. Asıl olan ise uçuş ve uçakla yüzleşmektir. Yaşanılan bu kaygıyı bir psikiyatrist eşliğinde yenmek tek başına üstesinden gelmekten çok daha kolaydır. Bunu keşfeden aynı zamanda amatör pilot olan Dr. Mustafa Güveli dileyen hastalarıyla gerçek uçuş deneyimlerini birlikte yaşayarak daha da kolay çözüm üretmek yolunu seçmektedir. Bu standart bir uçuş fobisi tedavisinde izlenecek yol haritasıdır. Herkesin uçuş fobisi şiddeti değişik olduğundan bu terapi programı kişiye göre düzenlenir. Her şey ilk değerlendirme ile başlar ve yol haritası ihtiyaca göre belirlenir. Başka psikiyatrik hastalıklara eşlik eden uçuş korkusu var ise öncelikli olarak psikiyatrik hastalığın tedavisi yoluna gidilmektedir. Uçuş fobisine başka fobiler de eşlik edebilir yükseklik korkusu ve kapalı lan korkusu en sık görülen durumlardır” şeklinde konuştu. (iha)
01.10.2018 12:43:00