BASIN BİR TOPLUMUN AYNASIDIR

Tarihte, ilk gazetenin, 3400 yıl önce Nil kıyısında bulunan bir tablet olduğu kabul edilir. Kağıdı yapan Çinliler, “Başkent Haberleri’’ adıyla ilk gazeteyi de basarlar. 1608’de Hollanda'da ticari bülten ve 1609’da Bremen civarında bir baskı daha olduğu söylenir. Venedik Hükümeti “Yazılı Haberler”i 1663’de İngiltere “The Intel Ligencer”ı yayınlar. Gazeteler yıllık iken 1702’den itibaren altı aylık sonrasında haftalık basılırlar. “The London Times” 1785’den beri düzenli olarak basılan dünyanın önemli gazetelerindendir. Amerika’da ise ilk gazete, 1690’da Boston’da basılır. Benjamin Franklin’in çıkardığı “Pennsytvania Gazetesi” 1729-1765 arası kesintisiz yayınlanır.

Osmanlı Dönemi'nin ilk resmi gazetesi Osmanlı Türkçesi dışında Arapça, Ermenice, Farsça, Fransızca ve Rumca baskılarıyla yayınlanan (Kasım 1831) “Takvim-i Vekayi”dir. Sonra “Resmi Ceride” daha sonra “Resmi Gazete” olarak isim değişikliğine uğrar. İlk yarı resmi gazete “Ceride-i Havadis”tir. İlk özel bağımsız gazete ise Ağah Efendi'nin, 21 Ekim 1860 da çıkardığı “Tercüman-ı Ahval” gazetesidir. İlk Türk gazetecileri, Çapanzade Ağah Efendi ve ilk makale yazarı Şinasi'dir. İlk kadın gazetecimiz, Hilal-i Ahmer Cemiyeti Genel Sekreteri, yazar Selma Rıza Hanımdır.

Şinasi, Gazetecilik Enstitüsü açılması isteğiyle, Üniversite Senatosu'na başvurur. 1948 de İstanbul Şehzadebaşı’nda Müderris Yahya Fehmi Tuna tarafından, orta dereceli okul açılır. 1950 Ekim' inde İstanbul Üniversite Senato'su kararıyla, Gazetecilik Yüksek Okulu; 1966-67 İstanbul  Özel Gazetecilik Okulu, 1971’de İstanbul İktisadi Ticari İlimler Akademisi Gazetecilik Okulu, 4 yıllık öğrenime geçer.

Cumhuriyet döneminde Atatürk “Minber”, “İrade-i Milliye”, “Hakimiyet-i Milliye” gazetelerini çıkararak; yaptıklarını ve yapacaklarını halkıyla paylaşır. Duyurur. Devamlı bilgi akışı sağlar.

Atatürk, yaşamının içinde daima basına önem verir. Destek olur, basının gücünü akıllıca kullanır. Gazetecileri önemser, iç içe yaşar. Bilgi paylaşır, bilgilerine başvurur. Eleştirilerini, fikirlerini önemser. Atatürk, 1 Mart 1922’de TBMM’yi açılış konuşmasında bu konuya değinirken “Basın milletin müşterek sesidir. Bir milletin  müşterek istikamette yürümesini teminde basın, başlı başına bir kuvvet, bir mektep, bir rehberdir.” Diyerek, basının  Basın demokrasinin en önemli temel unsurlarından biridir. Bireyin özgür haber alma hakkı, elinden alınamaz hakkıdır. Gazeteciler, haber aktarımının can damarlarıdır. Zor şartlar altında özveriyle görev yaparken, önemli  sosyal-siyasal sorunlarla boğuşurlar. Kamuoyunun, gözü, sesi olan basının özgür bir platformda görevini yapması sağlanmalıdır. Gazetecilerin, çalışma koşullarının iyileştirilmesi, haklarının tam olarak verilmesi, bilgi akışlarında objektif olmalarının sağlanması; tarafsız haberlerle demokrasinin sorunsuz devamı için haber üzerindeki baskı ve sansürün kaldırılması gerekmektedir.

Aslı tespit edilemeyen kanıtlarla, gazetecilerin sebepsiz olarak hapiste tutulması, ülke demokrasisine gölge düşürmektedir. Basın şekil değiştirmiş, gazetesi, radyosu, televizyonuyla, dünyada interaktif formla geniş bir platforma taşınmıştır. Bu bütünün değişmeyen tek temel taşı gazeteci, ilk günkü yerini ve önemini korumakta olup daha da değer kazanmıştır.

1961 yılı itibariyle, 10 Ocak ülkemizde Çalışan Gazeteciler Günü olarak kutlanmaktadır. Basın mensuplarımızın, kamu yararını göz önünde bulundurarak, tarafsız habercilik anlayışını benimsemesi, ülke gerçeklerine, milli ve ahlaki değerlere duyarlı olması çok önemlidir.

Hak ve özgürlüklerinin geliştirilmesi, gazetecilik hak ve koşullarının iyileştirilmesi, maddi ve manevi konularda desteklenmesi, ümit ve temennimle; kaybettiğimiz ve hayatını haber uğruna kaybeden basın şehitlerimizi rahmet ve minnetle anıyorum.

Unutmayalım, daima öğrenen ve öğreten, 24 saat çalışan, sorumlu, tarafsız ve mesleki ilkelerine sahip, hayatını bu yola adayan basın mensupları, toplumun aynasıdır.